سلام دوستان .

تقاضا برای ارائه تعریفی از طرح برای مشارکت بهتر و صحیحتر افزایش یافت به همین سبب برای اجابت درخواستهای بجای دوستان بخش تعریف طرح را در برنامه تلویزیونی آقای سعیدی راد رئیس هیئت داوران مسابقه برای این مهم در نظر گرفته و خدمتتان تقدیم می کنیم.

این متن نوشته ی خود جناب آقای سعیدی راد می باشد:

طرح

در زمانه فعلی که مردم کمتر حوصله و فرصت دارند تا مثنوی و قصیده بخوانند و دوست دارند خیلی سریع معنا و مفهومی را که شاعر مد نظر دارد برسند قالب های کوتاه شعری طرفداران بیشتری دارند. امروزه می بینید که اندازه غزل هم از 9 بیت به 5 یست کاهش پیدا کرده است. در داستان هم امروزه می بینید که طرفداران رمان و داستانهای بلند محدوتر شده اند و  گرایش به سمت داستانک زیاد شده است. در مجموع مخاطب امروزی دوست دارد با یک نگاه به کل ماجرا پی ببرد.

 دوبیتی و رباعی در بین قالب های کلاسیک و طرح در بین قالب های غیر کلاسیک از همه قالب ها کوتاه تر و از غنای شعری  بیشتری برخوردار است.

قالب طرح تقریبا جدید است  سابقه طولانی ندارد. به گمانم از ترجمه شعر های هایکوی ژاپنی پیدا شده. فرق طرح  با هایکو این است که هایکو معمولا یه عکس از زندگی  را نشان  می دهد  و در اصل یک لحظه را به تصویر می کشد طرح هم از لحاظ قد و اندازه،  اندازه هایکو است اما از لحاظ موضوع طرح شاعرانه تر لحظه ها را به تصویر میکشد و عمق بیشتری دارد طوری که گاه از یک لحظه فراتر می رود.

فرق کاریکلماتور با طرح هم در این است که کاریکلماتور نوعی بازی با کلمات است و مایه طنز دارد اما در طرح شاعرانگی و احساس برانگیزی بر کل شعر می چربد.

برخی از شعرا مثل آقای قزوه به طرح  دوبیتی های سپید می گوید. دکتر کافی ترانک و زنده یاد آرش باران پور مجال های کوتاه می گوید.

هر چند که تعریف مشخصی از طرح وجود ندارد و نمیتوان گفت که مثلا مثل دوبیتی چند مصرع دارد و چه وزن شعری مشخصی دارد اما میتوان برخی خصوصیت ها را در مورد طرح نام برد.

1-     طرح قالبی است که حداکثر از 20 واژه تشکیل شده است و هر چه تعداد این واژه ها کمتر باشد (البته هیچ الزامی نیست) بر زیبایی اثر افزوده می شود.

2-     شاعرانه و خیال انگیز باشد.

3-     مفهوم عمیق در آن نهفته باشد.

4-     به نکته و موضوع خاص و مشخصی اشاره کند.

چند طرح نمونه:

زنده یاد باران پور:

تو حرفی داشتی؟

دل که حرفی ندارد

تو انگشت بر مرگ بگذار

دیوانگی اش با من.

قیصر امین پور:

و قاف حرف آخر عشق است

آنجا که نام کوچک من

آغاز می شود.

علیرضا قزوه:

زمین می گردد

شب

 آواره ای ست

که به منزل نمی رسد.

غلامرضا کافی:

پدرم شعر میخواند

من شعر میگویم

او باغهای فراوانی دارد

من داغ های فراوانی.

سعیدی راد:

از دعای گیاه

تا اجابت ماه

راهی نیست

دل را بیاورید.